Als ze dat doen, zou het het begin kunnen zijn van een nieuw hoofdstuk voor de cyclocross, een waarin rijders, niet bureaucraten, de agenda bepalen.
In een openhartige en vurige beoordeling heeft de Belgische cyclocrosslegende Bart Wellens de elite rijders Wout van
Aert en Mathieu van der Poel beschuldigd van het sturen van “een grote middelvinger naar de UCI” met hun
langdurige afwezigheid van het cyclocrosscircuit. Beide renners, wiens rivaliteit de moderne cyclocross definieert,
hebben hun focus in de afgelopen seizoenen merkbaar verschoven naar wegwielrennen, wat wenkbrauwen doet
fronsen in de wielerwereld terwijl de sport worstelt met de afwezigheid van twee van zijn meest dominante figuren.
Wellens, die zelf naam maakte als een cyclocross-icoon en diep geworteld is in de Belgische racewereld, uitte zijn
frustratie over het huidige landschap van de sport, met name over de invloed van de overkoepelende organisatie van
de wielersport, de UCI. (Union Cycliste Internationale). Van Aert en Van der Poel’s beslissing om minder vaak te
racen in de modder en het zand van het veldrijden – ongetwijfeld de kern en ziel van hun vroege carrières – heeft
meer dan alleen maar wenkbrauwen doen fronsen; het heeft debatten aangewakkerd over de toekomstige richting
van de sport en de relatie tussen de UCI en haar sterren.
De Toenemende Spanning Tussen de UCI en de Cyclocross Elite.
De afwezigheid van Van Aert en Van der Poel in de crosskalender, vooral in de seizoenen 2023 en 2024, is niet
simpelweg een persoonlijke keuze om zich te concentreren op wegwielrennen of training voor aankomende Grote
Rondes. Het duidt ook op een diepere onvrede met de manier waarop de UCI de discipline behandelt, en Wellens
behoort tot degenen die het zien als een symbolisch gebaar van verzet.
Beide renners hebben er geen geheim van gemaakt dat ze de voorkeur geven aan wegwielrennen, vooral gezien hun
groeiende profielen in de klassiekers en etappekoersen. Echter, Wellens stelt dat hun verschuiving ook een directe
kritiek is op hoe de UCI cyclocross de afgelopen jaren heeft beheerd en gepromoot. Hij merkte op dat zowel Van Aert
als Van der Poel zich hebben uitgesproken over het gebrek aan prikkels voor top renners om deel te nemen aan de
UCI Cyclocross Wereldbeker, waarbij het bestuursorgaan er niet in slaagde om de sport naar het niveau te tillen dat
het naar alle waarschijnlijkheid verdient.
“Deze jongens zijn de grootste sterren die het veldrijden ooit heeft gehad,” zei Wellens. “Ze hebben aandacht en
sponsoring naar de sport gebracht, maar ze voelen zich niet genoeg gerespecteerd.” Als je een topcoureur bent,
waarom zou je dan blijven doorploeteren in een serie waar de UCI je niet de erkenning of beloningen geeft die je
verdient?
De Groeiende Kloof tussen de UCI en Cyclocross.
Het centrale probleem, volgens Wellens, is de aanhoudende strijd van de UCI om de oude tradities van cyclocross te
combineren met de eisen van het moderne fietsen. Wellens gelooft dat de bureaucratische aanpak van de UCI met
betrekking tot het plannen van races, prijzengeld en seizoensstructuur de beste renners van de sport steeds meer
heeft vervreemd. In zijn ogen is de beslissing van Van Aert en Van der Poel om zich te concentreren op
wegwielrennen in plaats van op cyclocross het duidelijkste teken dat de UCI er niet in slaagt de sport relevant en
lonend te houden voor zijn sterren.
“Jarenlang waren deze jongens het gezicht van het veldrijden, vulden ze stadions en trokken ze miljoenen ogen naar
de sport,” voegde Wellens eraan toe. “Nu, wanneer ze ervoor kiezen om niet te racen, is het alsof de UCI een klap in
het gezicht krijgt.” En de waarheid is, de UCI verdient het.”
Hoewel de UCI inspanningen heeft geleverd om het profiel van cyclocross te verhogen, zoals het uitbreiden van de
Wereldbekerreeks en het verzekeren van meer televisie-uitzendingen, is het vaak bekritiseerd vanwege de trage
reactie op de eisen van rijders en fans. De planning van grote evenementen tijdens de wintermaanden, in combinatie
met de financiële beperkingen waarmee organisatoren worden geconfronteerd, heeft velen het gevoel gegeven dat de
sport vastzit in het verleden. Het gebrek aan flexibiliteit in de kalender en de afwezigheid van meer lucratieve
sponsor mogelijkheden buiten een select aantal evenementen heeft geleid tot desillusie onder topcompetitors.
Een Toekomst Zonder Van Aert en Van der Poel?
De afwezigheid van Van Aert en Van der Poel van het cyclocrosscircuit kan een bredere trend signaleren, waarbij
elite wegwielrenners steeds vaker kiezen om cyclocross achter zich te laten naarmate hun carrières vorderen. De
sport loopt het risico haar meest prominente atleten te verliezen aan een model dat lijkt te kiezen voor
kortetermijnsucces boven langetermijn duurzaamheid.
Op korte termijn is deze afwezigheid onmiskenbaar een klap voor de zichtbaarheid en prestige van het veldrijden.
Echter, Wellens suggereert dat het ook de katalysator kan zijn voor broodnodige verandering, en dringt er bij de UCI
op aan om hun aanpak te heroverwegen en beter in te spelen op de sterren die de sport tot leven brengen. Voorlopig
voelt de afwezigheid van Van Aert en Van der Poel als een krachtige boodschap—een die de sport zou kunnen duwen
naar een nieuw tijdperk van innovatie en grotere rijdersautonomie.
Terwijl het stof neerdwarrelt na weer een seizoen zonder zijn topsterren, zullen alle ogen gericht zijn op de UCI en de
bredere cyclocrossgemeenschap om te zien of er verandering op komst is.
